In het project Pientere Tuinen meten mensen zelf in hun eigen tuin het bodemvocht en de bodemtemperatuur. Zo weten we straks meer over wat er gebeurt met de bodemtemperatuur op hete dagen. Of hoe het vochtgehalte van de bodem verandert bij regenbuien of droogte. Doe ook mee en maak jouw tuin groen en slim!

Pientere Tuinen bodemsensor

Klimaatbestendiger

Hoe staat het met de Nederlandse tuinbodems? Dat gaan zeven partijen, waaronder RIVM Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu), Stichting Steenbreek en NL Greenlabel, onderzoeken in het project Pientere Tuinen. Zo willen zij meer inzicht krijgen in de factoren die bepalend zijn om tuinen klimaatbestendiger te maken, om zo gerichter tuintips en voorlichting op maat te geven voor een groene tuin.

Grootste participatieproject van Nederland

Kaart van Nederland waar alle sensoren van proejct Pientere Tuinen staan

In de zomer van 2023 doen al zo’n duizend tuineigenaren mee. Dit enorme aantal maakt Pientere Tuinen het grootste participatieproject in Nederland. Onder andere de gemeentes Den Haag, Almere, Waddinxveen en Den Bosch en de Provincie Utrecht doen mee. De Rabobank en Ymere delen sensoren aan hun werknemers uit. Op het kaartje zie je waar de sensoren nu staan.  

Het is de bedoeling dat uiteindelijk zo’n vijfduizend deelnemers meedoen aan het drie jaar durende meetproject. Gemeenten, provincies, corporaties en bedrijven kunnen zich aanmelden voor Pientere Tuinen. Zij kopen dan een bepaalde hoeveelheid bodemsensoren in. Die verdelen zij over de mensen die zich aanmelden.  Als jij in een deelnemende gemeente woont kun je je dus ook aanmelden!

Welke tuinen kunnen goed tegen hitte en droogte?

Het RIVM Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu) gaat de door de bodemsensoren verzamelde data analyseren. Zo hopen we erachter te komen welke tuinen beter tegen hitte en extreme regenval kunnen. Of juist perioden van droogte beter kunnen doorstaan. Het RIVM kijkt ook of het mogelijk is om de bodemdata van de sensoren te koppelen aan andere (milieu)data. Zoals data voor luchtkwaliteit en weersomstandigheden. 

Parallel hieraan gaat Hogeschool Van Hall Larenstein onderzoek doen naar gedragseffecten. Onderzoekers volgen gedurende drie jaar tuinbezitters in onder andere twee woonwijken in Almere: Danswijk en Steenwijk. Later in het onderzoek wordt er nog een wijk toegevoegd waar groot onderhoud gaat plaatsvinden. Het onderzoek bestaat onder andere uit interviews en vragenlijsten. Hoe beleven en gebruiken mensen hun tuin? Wat is hun motivatie als zij hun tuin gaan vergroenen? En waarom vinden sommige mensen vergroenen belangrijk en anderen niet? Zo willen de onderzoekers inzicht krijgen in wat nodig is om het bewustzijn bij mensen te vergroten om te vergroenen, en of de bodemsensor daar iets aan bijdraagt.

Vlaamse voorbeeld Curieuze Neuzen

Het Vlaamse project Curieuze Neuzen verzamelde in 2021 en 2022 op grote schaal data in Belgische tuinen. Er werden vijfduizend sensoren verspreid over heel Vlaanderen om de bodemtemperatuur en de bodemvochtigheid in Vlaamse tuinen te meten. Zo wilden de onderzoekers inzicht krijgen hoe de tuinbodems in Vlaanderen reageren op de gevolgen van klimaatverandering. Denk aan hitte, droogte en heftige regenbuien. Door duizenden enthousiaste burgerwetenschappers in te schakelen, ontstond er een enorme dataset. Een van de uitkomsten was dat zo min mogelijk grasmaaien goed is voor je tuin. Langer gras of andere vegetatie zorgt namelijk voor verkoeling, en voor bescherming tegen uitdroging. Pientere Tuinen is geïnspireerd op dit prachtige Vlaamse onderzoek.

Partners van Pientere Tuinen

In Pientere Tuinen werken WeCity, Future City Foundation, Stichting Steenbreek, Sensoterra, NL Greenlabel, Hogeschool Van Hall Larenstein en RIVM Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu) samen.